Η εκπαιδευτική πραγματικότητα σε όλες τις βαθμίδες αποπνέει τους εξουσιαστικούς κανόνες διαφθοράς που η καπιταλιστική λογική επιβάλλει. Το αντι-παιδαγωγικό εξεταστικο-κεντρικό και βαθμοθηρικό σύστημα (από τις πανελλαδικές μέχρι την πανεπιστημιακή έρευνα) δημιουργεί νέες μορφές αμάθειας αλλά πρόσφορους, για την εργοδοσία, σπουδαστές-μελλοντικούς εργαζόμενους.
Η επίπλαστη αναγκαιότητα υψηλών επιπέδων επαγγελματικής κατάρτισης προέρχεται κυρίως λόγω τής απομείωσης του χαρακτήρα των βασικών προπτυχιακών σπουδών οι οποίες έχουν ελαστικοποιηθεί, δηλαδή έχουν προσαρμοστεί πλήρως στις απαιτήσεις της καπιταλιστικής ή μάλλον μετά-καπιταλιστικής αγοράς, με την εφαρμογή μιας καθολικής εμπορευματοποίησης στα πρότυπα του αγγλοσαξωνικού μοντέλου.
Το τελευταίο δεν είναι άλλο από την χρονική αποσάθρωση των σπουδών σε σύντομες περιόδους η μετάβαση στις οποίες εμπεριέχει χρηματικό αντάλλαγμα (βλ.δίδακτρα) και την αντίστοιχη ταπείνωση της ποιότητας της προσφερόμενης γνώσης που γενικεύεται και συνήθως επιδερμικά αφομοιώνεται.
Οι μεταπτυχιακές σπουδές γίνονται έτσι αναπόσπαστο κομμάτι της βασικής εκπαίδευσης το οποίο ενώ τον 20ό αιώνα ήταν προνόμιο μιας σχετικά μικρής μειοψηφίας ευκατάστατων και ισχυρών, τον 21ο διευρύνεται και προς τα όποια κοινωνικά στρώματα μπορούν να πληρώσουν. Και αυτό, είτε για να επιδείξει το εκάστοτε πανεπιστήμιο υψηλά νούμερα μεταπτυχιακών και προπτυχιακών και άρα να αποκομίσει τα αντίστοιχα οφέλη από το κράτος είτε για να ενσωματώσει στην μισθοδοσία τους υπεράριθμους διδάσκοντες, είτε για να έχει επαρκή έσοδα από τα δίδακτρα. Ή από τις εταιρίες με τις οποίες πάντα διαπλεκόταν και που επέβαλαν μια υποβολή και μια δογματοποίηση των υποκειμένων (φοιτητών) και των κατευθύνσεων των σπουδών.
Η παιδεία είναι πια ένα πλήρες καταναλωτικό προϊόν, το απαύγασμα μιας πορείας μεταλλαγής που σημαδεύτηκε από την διακήρυξη της Μπολώνια τον Ιούνιο του 1999, η οποία συνήγαγε ότι η εκπαίδευση οφείλει να προσαρμοστεί στις ανάγκες της αγοράς, του υποτιθέμενου πιο αυθεντικού εκφραστή της κοινωνίας, ακολουθώντας προγενέστερες κινήσεις όπως η επιβολή της βραχυπρόθεσμης έρευνας από την δεκαετία του 1990.
Με άλλα λόγια, έχει μετατραπεί σε ιδιότυπη επιχείρηση με την συμπτωματολογία των πτυχίων άνευ σπουδών και τις εταιρίες που αναλαμβάνουν έναντι αντιτίμου την συγγραφή διατριβών, να επιβεβαιώνει την ιδιότητα του πελάτη στον όποιο φοιτητή που αγωνίζεται σε ένα παιχνίδι ταχύτητας για να συγκεντρώσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα, περισσότερα πτυχία και μεταπτυχιακά.
Μπροστά σε αυτό το άρρωστο παιχνίδι αποκλεισμού και εξαθλίωσης χρειάζεται να περάσουμε στην επίθεση. Να εμπιστευτούμε την παρόρμησή μας. Αυτή που πασχίζουμε κάθε μέρα να τιθασεύσουμε υποκύπτοντας σε διάφορα μικροαστικά προτάγματα. Να εισέλθουμε στο θαυμαστό παιχνίδι της καταστροφής, με σχέδιο, με συνείδηση, με πάθος. Να υπερβούμε τον ηθικό φραγμό που η εξουσία μάς ενσωμάτωσε και να κάνουμε την μεγάλη άρνηση, δρώντας. Η υλοποίηση αυτής της επιθυμίας δεν περνά μονάχα από την αυτομόρφωση και τις λοιπές προσωπικές ή συλλογικές διαδρομές κριτικής καλλιέργειας και γνώσης αλλά από την εφικτή καταστροφή των δομών της εκπαίδευσης.
Νικόλας Νεσσούνος
31.5.2016
No comments:
Post a Comment